Wetgevend kader

Universele verklaring van de rechten van de mens (10/12/1948)

Grondwet (07/02/1831)

Genderwet (10/05/2007)

Antidiscriminatiewet (10/05/2007)

Antiracismewet (30/07/1981)

Definitie

Discriminatie is het maken van onderscheid, meer specifiek het ongelijk behandelen en achterstellen van mensen of groepen op basis van kenmerken die niet relevant zijn in een gegeven situatie. In juridische context wordt discriminatie gedefinieerd als het onrechtmatig onderscheid maken tussen mensen of groepen oftewel het niet gelijk behandelen van gelijke gevallen, bijvoorbeeld bij sollicitaties op de arbeidsmarkt. Discriminatie kan zowel bedoeld of onbedoeld gebeuren.

Beschermde criteria

Genderwet

Bij de genderwet is het geslacht het beschermd criterium.

Antidiscriminatiewet

Bij de antidiscriminatiewet zijn leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloofsovertuiging of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap, fysieke of genetische eigenschap of de sociale afkomst de beschermde criteria. Hierbij moet worden opgemerkt dat voor taal het Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding niet bevoegd is.

Antiracismewet

Bij de antiracismewet zijn de nationaliteit, het zogenaamd ras, de huidskleur, de afkomst en de nationale of etnische afstamming de beschermde criteria.

Directe vs. Indirecte discriminatie

Bij directe discriminatie wordt het onverdoken vermeld dat men een bepaalde groep wilt uitsluiten. Het duidelijkste voorbeeld hier van is de segregatie die in onder andere Zuid-Afrika lang van kracht is geweest. Een iets minder duidelijk voorbeeld hiervan is dat men geen transseksuelen zou willen in een bruine kroeg, en dit dan ook zo aangeeft.

Bij indirecte discriminatie is het daarentegen meer verdoken, zo zal er bij een verkoop van een huis eerder staan dat zij een traditioneel koppel verkiezen in plaats van de directe aanduiding van geen andersgeaarden.

Er zijn hier enkele rechtvaardigingsgronden wanneer een uitsluiting in lijn van de beschermde criteria geen strafbaar feit is. Zo is er bijvoorbeeld het wettelijk of legitiem doel, waarbij de maatregel passend en noodzakelijk is. (Bijvoorbeeld geen volwassenen die les gaan volgen in een kleuterschool). Er zijn ook de wezenlijke en bepalende beroepsvereisten. Deze hebben een kenmerk dat essentieel is wegens de aard of context van het beroep, en de vereiste is evenredig t.a.v. een legitiem doel. Zo kan men bijvoorbeeld denken aan de maximumlengte voor een tankist. Iemand groter zou immers bij het draaien van de koepel wel eens een hoofd kunnen kwijtspelen.