Inbeslagname

Wetgevend kader

Strafwetboek

Strafvordering

Wet van 5 augustus 1992 op het politieambt

Inleiding

Inbeslagname is een dwangmaatregel die de overheid toelaat om voorwerpen die in verband staan met een misdrijf in beslag te nemen. De inbeslagname kan zowel bestuurlijk als gerechtelijk gebeuren. De inbeslagname is een maatregel die de overheid toelaat om de bewijslast veilig te stellen en te voorkomen dat de voorwerpen verdwijnen of vernietigd worden. De inbeslagname kan zowel bestuurlijk als gerechtelijk gebeuren. De inbeslagname is een maatregel die de overheid toelaat om de bewijslast veilig te stellen en te voorkomen dat de voorwerpen verdwijnen of vernietigd worden.

PACOS

PACOS behoort tot de chain of custody, het proces van veiligstellen en documenteren van bewijsmaterialen. PAC staat voor Pièces à convictions en OS voor OvertuigingsStukken.

De af te leggen weg is als volgt: aantreffen voorwerp op PD, ISLP (voorwerp inbrengen) en PACOS (voorwerp inbrengen). De voorwerpen worden gelinkt met een SIN-nummer, een uniek nummer per voorwerp.

De voorwerpen worden voorzien van een SIN (Single Identification Number) sticker. Deze sticker bevat een uniek nummer dat aan het voorwerp wordt toegekend. De SIN-sticker wordt op het voorwerp geplakt en op de inventarislijst genoteerd. Deze nummer wordt gelinkt aan een proces-verbaal.

Bestuurlijke inbeslagname

De bestuurlijke inbeslagname kan maximaal zes maanden duren, tenzij er dwingende redenen zijn om de voorwerpen onmiddellijk te vernietigen. De beslissing tot bestuurlijke inbeslagname wordt genomen door de bevoegde overheid van de bestuurlijke politie.

Gerechtelijke inbeslagname

Aandachtspunten

Bij een gerechtelijke inbeslagname zijn er een aantal belangrijke punten waarmee rekening moet worden gehouden. Zo moet het voorwerp getoond worden aan de verdachte bij het in kennis stellen van de inbeslagname. De verdachte moet gevraagd worden of hij het getoonde voorwerp (h)erkent en of hij de eigenaar is van het voorwerp. Indien de verdachte de eigenaar is, kan het voorwerp verbeurd verklaard worden bij de berechting.

Vragen bij het verhoor

Het voorwerp moet getoond worden bij het in kennis stellen van de inbeslagname. De verdachte moet gevraagd worden of hij het getoonde voorwerp (h)erkent en of hij de eigenaar is van het voorwerp. Indien de verdachte de eigenaar is, kan het voorwerp verbeurd verklaard worden bij de berechting.

De verdachte moet ook bevraagd worden naar vrijwillige afstand. Indien deze vrijwillige afstand doet, kan het openbaar ministerie overgaan tot een minnelijke schikking, anders is het aan de rechter ten gronde die oordeelt.

Tot slot moet gevraagd worden of de verdachte iets wenst te verklaren over het voorwerp.

Economisch verlies

In het geval er economisch verlies kan zijn, beslist de Procureur des Konings over de inbeslagname.

Mogelijkheden inbeslagname

De inbeslagname kan zowel nationaal als internationaal gebeuren en kan gebeuren in het kader van een misdrijf. Men kan alles in beslag nemen dat de waarheid aan het licht kan brengen.

Er is een tweesporenbeleid, zo zal er bij delicate zaken eerder sporenbewust in beslag genomen worden, zoals een GSM bij moordzaken. Bij drugs kan deze GSM dan weer in beslaggenomen worden en in vliegtuigstand gezet worden om later uit te lezen.

Beslissing teruggave

Voor een teruggave van inbeslag genomen goederen kan men zich schriftelijk richten tot de Procureur des Konings, de onderzoeksrechter, de raadkamer, de Kamer van Inbeschuldigingstelling of de rechter ten gronde.

Dit kan nooit naar de griffie of de politie, daar zij niet beschikken over de bevoegdheid om deze beslissing te nemen.

Technieken

Bij de inbeslagname kan het CSI opgeroepen worden om de sporen veilig te stellen. Het is belangrijk dat de sporen correct verpakt worden, zo mag DNA nooit in een sealbag verpakt worden.

Inventarissen

Roze inventaris

De roze inventaris wordt neergelegd ter griffie voor algemene inbeslagname. Dit gaat over algemeen inbeslaggenomen goederen.

De blauwe inventaris

De blauwe inventaris wordt gebruikt voor inbeslagname bij derden, zoals een takeldienst of een begrafenisondernemer.

De gele inventaris

De gele inventaris wordt gebruikt voor inbeslagname van echt geld. Het geld wordt gestort via een ING-kantoor en het stortingsbewijs wordt toegevoegd aan het proces-verbaal. Het geld wordt in bewaring gegeven bij het COIV, het Centraal Orgaan voor Inbeslagneming en Verbeurdverklaring.

Contactname Procureur des Konings

Steeds moet de beslissing tot inbeslagname door de Procureur des Konings genomen worden indien er kosten aan verbonden zijn. Dit is onder andere het geval bij een branddeskundige, erkende labo's, het NICC, een psychiater of psycholoog, een verkeersdeskundige, een wapendeskundige of een wetsdokter.

Een wetsdokter kan gevorderd worden voor zowel een levend als overleden persoon. Men dient op te merken dat bij een levend persoon deze geen recht heeft op een tegenexpertise, en bij een overleden persoon er de wetsgeneesheer geen model 3C of 3D aflevert, dit is de taak van de geneesheer die aanwezig is op de plaats delict.

Regels in verband met inbeslagname

Neerlegging ter griffie

De griffie is geen containerpark, alles moet gesorteerd worden en voorzien worden van een SIN-nummer.

Alles wat je afgeeft dient ook veilig te zijn. Er zijn enkele beperkingen, zo mogen niet geopende brieven en medisch geheim niet in beslag genomen worden. Hierbij dient eerst de procureur des Konings gecontacteerd te worden. Deze kan beslissen tot het openen van deze documenten.

Echt geld

Echt geld dient via een ING-kantoor naar het COIV gebracht te worden. Het geld dient geteld te worden in aanwezigheid van verschillende geslachten, graden, diensten en indien mogelijk in aanwezigheid van de eigenaar. De teruggave van bijvoorbeeld een overleden slachtoffer kan enkel via een notaris gebeuren.

Vals geld

Vals geld dient overgemaakt te worden aan de CDBV-M, de centrale dienst ter bestrijding van valsheden - Money. Dit wordt nooit gestort bij de ING-bank.

Tegenwaarde aanduiden in PACOS

De tegenwaarde van een voorwerp dient aangeduid te worden in PACOS. Zo zal 100 gram cocaïne aangeduid worden als 0 euro, aangezien dit illegaal is. Een Samsung S16 zal dan weer aangeduid worden als 1700 euro. Voorwerpen die geen geldwaarde hebben, zoals een muts, zullen aangeduid worden als 0 euro. De legale voorwerpen met een waarde zullen verkocht worden door de finshop.

Juwelen

Juwelen worden apart en individueel in beslag genomen. Het is belangrijk om foto's te nemen en de juwelen te laten waarderen bij een juwelier. Goudkleurige juwelen zijn waardevol en dienen in een kluis bewaard te worden. Deze dienen ook aangemeld te worden bij het COIV.

Bloed- of speekselstaal

Bij bloed- of speekselstalen mag het setnummer niet bedekt worden. Enkel het SIN mag op de omhulling geplakt worden. Enkel een sticker met het setnummer mag op de container geplakt worden.

Messen

Bij messen moet men opletten met bloedsporen. Zijn deze menselijk of dierlijk? Wat we schrijven moet ook logisch zijn, zo zal men geen vrouwelijk sperma in beslag kunnen nemen.

Vuurwapens

Vuurwapens worden in beslag genomen met een model 10 (geel) plus een roze inventaris. Ook indien nodig contactname met DOVO, FGP of het labo van de FGP.

Documenten

Documenten kunnen vals of vervalst zijn. Vals betekent dat het document een namaak is, terwijl vervalst betekent dat het een aangepaste versie is van een echt document.

Bij inbeslagname door een inspecteur dient deze een plakband te kleven, een gaatje te maken, een steekkaart te maken, twee rode strepen te trekken en NE VARIETUR te noteren.

De officier van gerechtelijke politie dient het document te paraferen en te ondertekenen. Hierbij dient hij zijn naam, voornaam en hoedanigheid te noteren en te dateren.

Ontvlambare producten

Bij ontvlambare producten de procureur des Konings contacteren, de civiele bescherming, het labo van de FGP, Defensie of het NICC.

Drugs

Bij geld dat gebruikt werd voor drugs wordt dit in beslag genomen, maar niet gestort bij het COIV. Dit geld mag niet meer in omloop komen om de volksgezondheid te beschermen.

Drugs worden apart in beslag genomen. Mesjes die gebruikt worden om drugs te 'cutten' worden bewaard in urineschoefbekers.

De verwerkingsmiddelen worden eveneens apart in beslag genomen.

Wegen en testen door middel van een veldtest, waarbij de weging gebeurd inclusief en exclusief de verpakking.

Computers

Gelieve U te wenden tot Uw Regional Computer Crime Unit, Local Computer Crime Unit of Federal Computer Crime Unit.

Verzegeling

Tape plaatsen op alle ramen en deuren, zowel binnen als buiten en de garage.

Diefstal bankkaart

Bij diefstal van een bankkaart, altijd vragen of het om een logische code gaat of niet. Ook altijd cardstop verwittigen.

Verzekerde bewaring

Verzekerde bewaring is geen vorm van beslag, maar dient om goederen die verloren gelopen zijn terug te bezorgen aan de eigenaar, zoals een verloren gelopen hond.

Belangrijkste punten

  • PACOS behoort tot de chain of custody, het proces van veiligstellen en documenteren van bewijsmaterialen
    • PAC: Pièces à convictions
    • OS: OvertuigingsStukken
  • Af te leggen weg:
    1. Aantreffen voorwerp op PD
    2. ISLP (voorwerp inbrengen)
    3. PACOS (voorwerp inbrengen
  • De voorwerpen worden gelinkt met een SIN-nummer (uniek nummer per voorwerp)
  • Bestuurlijke en gerechtelijke inbeslagnames
  • Bestuurlijk kan max zes maanden, tenzij dwingende redenen om onmiddellijk te vernietigen
  • Beslissing door bevoegde overheid bestuurlijke politie
  • Gerechtelijke inbeslagname belangrijke punten
    • Voorwerp moet getoond worden bij het in kennis stellen
    • Vragen of hij het getoonde voorwerp (h)erkend
    • Of ze de eigenaar zijn (verbeurdverklaring bij berechting)
    • Vrijwillige afstand?
      • Ja: Minnelijke schikking is mogelijk
      • Nee: Rechter moet zelf oordelen
    • Wenst U iets te verklaren over het voorwerp
  • Rekening houden met economisch verlies, PdK beslist
  • Mogelijkheden inbeslagname
    • Nationaal of internationaal
    • In het kader van een misdrijf
  • Tweesporenbeleid
    • Bij moord: GSM inbeslagname + 3 A's (afwachten, afblijven, afstand)
    • Bij drugs: GSM inbeslagname + vliegtuigstand + laten uitlezen
  • Teruggave inbeslagname:
    • Schriftelijk richten tot
      • PdK
      • OR
      • Raadkamer
      • KIB
      • Rechter ten gronde
    • Nooit griffie of politie
  • Technieken:
    • CSI/LWTP
    • Verpakking (DNA nooit in sealbag)
  • Inventaris:
    • Roze inventaris: neerlegging ter griffie voor algemene inbeslagname
    • Blauwe inventaris: bij derden (bv takeldienst, begrafenisondernemer, ..)
    • Gele inventaris: Inbeslagname echt geld
      • COIV via ING-kantoor
      • Stortingsbewijs toevoegen aan PV
      • COIV = Centraal Orgaan Inbeslagneming en Verbeurdverklaring
  • Steeds beslissing door PdK indien kosten
    1. Branddeskundige
    2. Erkende labo's
    3. NICC (Nationaal Instituut Criminalistiek en Criminologie)
    4. Psychiater/psycholoog
    5. Verkeersdeskundige
    6. Wapendeskundige
    7. Wetsdokter
      • Levend: De verdachte heeft geen recht op tegenexpertise
      • Overleden: Wetsdokter levert geen model 3C/3D af, dit is geneesheer PD
  • Tips van Stas:
    1. ESE: Eigen shit eerst
    2. Alles wat kan dienen om de waarheid aan het licht te brengen kan in beslag genomen worden
  • Neerleggen ter griffie: griffie is geen containerpark, alles sorteren en voorzien SIN-nummer
  • Alles wat je afgeeft moet veilig zijn
    • Beperkingen zijn er voor niet geopende brieven en medisch geheim
  • Specifieke gevallen:
    • Echt geld via ING naar COIV, steeds tellen in aanwezigheid van verschillende geslachten, graden, diensten en indien mogelijkheid in aanwezigheid van de eigenaar, teruggave van bijvoorbeeld overleden slachtoffer kan enkel via notaris
    • Vals geld: CDBV-M, centrale dienst ter bestreiding van valsheden - Money. PV IBN, Zelf geen beschadigingen/manipulaties aan vals geld, spoorbewust handelen
    • Voorwerpen: Tegenwaarde aanduiden in PACOS:
      • 100 gram Coke -> 0 euro want illegaal
      • Samsung S16 -> 1700 euro
      • Muts -> 0 euro
      • Hamer 'Stanley' -> 10 euro
      • De voorwerpen met geldwaarde die legaal zijn worden verkocht door finshop
    • Juwelen: IBN is apart en individueel, foto's nemen, laten waarderen bij juwelier, goudkleurig is waardevol -> In kluis + aanmelden COIV
    • Bloed- of speekselstaal: Setnummer niet bedekken, enkel SIN op omhulling, enkel sticker met setnummer op de container
    • Messen: Bloedsporen, humaan of dierlijk? en wat we schrijven moet logisch zijn
    • Vuurwapens: Model 10 (geel) plus roze inventaris, plus ctc met DOVO, FGP of Labo FGP
    • Documenten: Vals = namaak, vervalst = aangepaste versie van echt document
      • IBN INP: Plakband kleven, gaatje maken, steekkaart maken, 2 rode strepen trekken, NE VARIETUR noteren
      • IBN OGP: Paraaf + handtekenen, naam, voornaam en hoedanigheid, en dateren
    • Ontvlambare producten: PdK contacteren, civiele bescherming, labo FGP, Defensie of NICC
    • Drugs
      • Geld gebruikt bij drugs: IBN en niet storten COIV, mag niet meer in omloop komen (volksgezondheid)
      • Drugs apart
      • Mesjes voor bijvoorbeeld coke te 'cutten' in urineschoefbekers bewaren
      • Verwerkingsmiddelen
    • Wegen en testen: veldtest (witte substantie in sealbag), weging inclusief en exclusief verpakking
    • Computers: RCCU, FCCU of LCCU
  • Verzegeling: Tape plaatsen op alle ramen en deuren, zowel binnen als buiten en de garage
  • Diefstal bankkaart: vragen of de code logisch is of niet
  • Verzekerde bewaring: niet beschouwd als vorm van beslag, bv verloren gelopen hond