Misdrijven tegen eigendommen

Wetgevend kader

Titel IX: Misdaden en Wanbedrijven tegen de eigendommen Strafwetboek (Vanaf art 461)

Inleiding

Misdrijven tegen eigendommen handelt over het bedrieglijk verkrijgen van goederen. Er zijn verschillende onderverdelingen hierover terug te vinden in het Strafwetboek, vanaf artikel 461. Deze worden onderverdeeld in diefstal zonder geweld of bedreiging, diefstal met geweld of bedreiging, afpersing, misbruik van vertrouwen en oplichting en bedriegerij.

Diefstal zonder geweld of bedreiging

Eenvoudige diefstal

Diefstal zonder geweld of bedreiging is een misdrijf waarbij de dader goederen wegneemt zonder dat er geweld of bedreiging aan te pas komt. De eenvoudigste vorm is het simpele bedrieglijk wegnemen van een goed. De verdere onderverdeling van diefstal zonder geweld of bedreiging is terug te vinden in artikelen 461 tot en met 467 van het Strafwetboek.

Diefstal van verwanten

Artikel 462 handelt over diefstal gepleegd door gehuwden, weduwnaar, afstammelingen en ouders, broers en zussen en dergelijke meer. Hierbij wordt bepaald dat dit enkel aanleiding kan geven tot een burgerrechtelijke procedure.

Diefstal in loondienst / huisdiefstal

De eerste verzwarende omstandiheid is de diefstal in loondienst. Dit is wanneer de dief een dienstbode of loondienaar is. Met andere woorden een kuisvrouw die steelt van de werkgever, wordt zwaarder gestraft.

Ontzetting uit de rechten

Artikel 465 handelt over de ontzetting uit rechten. Dit is een bijkomende straf die kan worden opgelegd aan de dader van een diefstal zonder geweld of bedreiging.

Braak, inklimming of valse sleutels

Artikel 467 is de tweede verzwarende omstandigheid, waarbij de diefstal gepleegd wordt door middel van braak, inklimming of valse sleutels, wanneer de diefstal gepleegd wordt door een openbaar ambtenaar door middel van zijn ambtsbediening of indien de schuldigen zich voordoen als openbare ambtenaren.

Diefstal door middel van geweld of bedreiging gepleegd en afpersing

Diefstal gepleegd door middel van geweld of bedreiging

Diefstal gepleegd door middel van geweld of bedreiging is een verzwarende omstandigheid waarbij geweld of bedreigingen worden gebruikt om het goed weg te nemen van het slachtoffer.

Gelijkgesteld geval bij vlucht

Indien het geweld gebruikt wordt bij ontdekking op heterdaad waarbij geweld of bedreigingen gebruikt worden om de vlucht te verzekeren of om de gestolen goederen te behouden, wordt dit gelijkgesteld met diefstal met geweld of bedreiging.

Afpersing

Artikel 470 handelt over afpersing. Het verschil tussen diefstal en afpersing ligt hem in hoe de goederen verkregen worden. Bij diefstal wordt het goed weggenomen van het slachtoffer, bij afpersing wordt het goed overhandigt door het slachtoffer door middel van geweld of bedreigingen.

Verzwarende omstandigheden

De verzwarende omstandigheden hier weerhouden zijn dezelfde als bij diefstal zonder geweld of bedreigingen, maar bijkomend ook nog indien bij nacht, indien door twee of meer personen, indien de persoon om het misdrijf te vergemakkelijken of zijn vlucht te verzekeren gebruik maakt van een voertuig of enig ander al of niet met een motor aangedreven tuig, en de kwetsbare toestand indien deze gekend was.

Bijkomend verzwarend is het indien het geweld of de bedreiging leidt tot een ongeleeslijk lijkende ziekte, een ongeschiktheid van arbeid van meer dan vier maanden, het volledige verlies van het gebruik van een orgaan, of een zware verminking. Dezelfde straf wordt toegeepast indien de boosdoeners de personen hebben onderworpen aan handelingen opgenomen in artikel 417/2, eerste lid (onmenselijke behandelingen).

Bedrog

Misbruik van vertrouwen

Artikel 491 handelt over misbruik van vertrouwen. Dit is een misdrijf waarbij de dader goederen die hem toevertrouwd zijn, niet teruggeeft of niet gebruikt zoals afgesproken.

Oplichting en bedriegerij

Artikel 496 handelt over oplichting en bedriegerij. Dit is een misdrijf waarbij de dader gebruik maakt van valse namen, hoedanigheden of listige kunstgrepen om goederen te verkrijgen.

Informaticabedrog (504quater)

Hij die, met bedrieglijk opzet, beoogt een onrechtmatig economisch voordeel voor zichzelf of voor een ander te verwerven, door gegevens die worden opgeslagen, verwerkt of overgedragen door middel van een informaticasysteem, in een informaticasysteem in te voeren, te wijzigen, te wissen of met enig ander technologisch middel (de normale aanwending) van gegevens in een informaticasysteem te veranderen, wordt gestraft met gevangenisstraf van zes maanden tot vijf jaar en met geldboete van zesentwintig euro tot honderdduizend euro of met een van die straffen alleen.

Bepalingen en duidingen

Nacht

Diefstal bij nacht is de diefstal gepleegd meer dan een uur voor zonsopgang en meer dan een uur na zonsondergang.

Bewoond huis

Als bewoond huis wordt beschouwd elk gebouw, appartement, verblijf, loods, elke zelfs verplaatsbare hut of elke andere gelegenheid die tot woning dient.

Aanhorigheden van een bewoond huis

Als aanhorigheden van een bewoond huis worden beschouwd de binnenplaatsen, neerhoven, tuinen en alle andere besloten erven, alsook de schuren, stallen en alle andere bouwwerken die zich daarin bevinden, onverschillig waarvoor zij gebruikt worden, zelfs wanneer zij een afzonderlijke ruimte vormen binnen de algemene omheining.

Verplaatsbare omheiningen

Verplaatsbare omheiningen, bestemd om vee in het open veld ingesloten te houden, op welke wijze ook gemaakt, worden als aanhorigheden van een bewoond huis beschouwd, wanneer zij staan op hetzelfde stuk grond als de verplaatsbare hutten of andere schuilplaatsen, bestemd voor de veehoeders.

Wapens

De voorwerpen bedoeld in artikel 135 van het strafwetboek, namelijk: alle toestellen, werktuigen, gereedschappen of andere snijdende, stekende of kneuzende voorwerpen die men heeft ter hand genomen om te doden, te wonden of te slaan, zelfs indien men geen gebruik ervan gemaakt heeft.

Geweld en bedreigingen

Onder geweld verstaat de wet daden van fysieke dwang gepleegd op personen. Onder bedreiging verstaat de wet alle middelen van morele dwang door het verwekken van vrees voor een dreigend kwaad.

Braak

Braak bestaat in het openbreken, stukbreken, beschadigen, afbreken of wegnemen van om het even welke in- of uitwendige sluiting van enig huis, gebouw, bouwwerk of aanhorigheden, van een vaartuig, een wagon, een voertuig; in het openbreken van gesloten kasten of meubels, bestemd om ter plaatse te blijven en om de daarin besloten voorwerpen te beveiligen.

Gelijkstelling met braak

Met diefstal door middel van braak worden gelijkgesteld: Het wegnemen van de meubels waarvan sprake in het vorige artikel en de diefstal gepleegd met zegelverbreking.

Inklimming

Inklimming wordt genoemd het binnenkomen over muren, deuren, daken of om het even welke andere afsluiting, in huizen, gebouwen, binnenplaatsen, neerhoven, bouwwerken van welke aard ook, tuinen, parken, besloten erven; Het binnenkomen door een ondergrondse opening die niet gemaakt is om tot toegang te dienen.

Valse sleutels

Valse sleutels worden genoemd alle haken, opstekers, lopers, nagebootste, nagemaakte of vervalste sleutels; Sleutels die door de eigenaar, huurder, logementhouder, of kamerverhuurder niet bestemd zijn voor de sloten, hangsloten of voor welk sluitwerk ook, waartoe de schuldige ze gebruikt; Verloren, zoekgeraakte of weggenomen sleutels die tot het plegen van de diefstal dienen. Evenwel is het gebruik van valse sleutels alleen dan een verzwarende omstandigheid, wanneer zij dienen om voorwerpen te openen, waarvan de braak een verzwaring van straf ten gevolge zou hebben.

Belangrijkste punten

  • Diefstal heeft altijd een bijzonder opzet, art 461 "Hij die bedrieglijk.."
  • Kwetsbare toestand persoon moet aangetoond worden voor vermindering straf (Art 463)
  • Drie diefstallen zonder geweld zijn misdaad (middel van braak, gepleegd door openbaar ambtenaar door middel van ambt, of door mensen die zich voordoen als openbaar ambtenaar), anders wanbedrijf
  • Standaard artikelen gewone diefstal: 461 & 463(strafmaat), deze bevinden zich tevens boven de onderverdeling in hoofdstukken
  • 462: Diefstal gepleegd door gehuwden, bloedverwanten, ..
    • Ieder ander persoon die deelneemt, wordt gestraft volgens normale diefstal
  • 463: Diefstal in loondienst (Huisdiefstal)
  • 465: ontzetting uit rechten
  • 466: poging is strafbaar
  • 467: Verzwarende omstandigheid: braak, inklimming of valse sleutels alsook bij aanname vals bevel, titel of kentekens openbaar ambtenaar
  • Gebruiksdiefstal: 461, 2°: met diefstal wordt gelijkgesteld het bedrieglijk wegnemen van andermans goed voor kortstondig gebruik
  • Diefstallen gepleegd met verzwarende omstandigheid zoals in 467 wordt zware diefstal zonder geweld of bedreiging genoemd
  • Speciaal geval: Diefstal door een openbaar ambtenaar door middel van zijn ambtsbediening (bv stelen tijdens huiszoeking!)
  • 468: Diefstal door middel van geweld of bedreiging gepleegd
  • 469: gelijkgesteld geval wanneer ze geweld gebruiken bij betrapping op heterdaad om vlucht te verzekeren of indien het gebruikt wordt om de gestolen goederen te kunnen behouden
  • Verschil diefstal en afpersing: Bij diefstal wordt het weggenomen, bij afpersing wordt het afgegeven door het slachtoffer
  • Afpersing onderscheidt zich van oplichting die ook wordt gerealiseerd door een afgifte, doordat gebruik gemaakt wordt van geweld of bedreiging en niet van listigheden
  • Misbruik van vertrouwen (491): bijvoorbeeld het niet tijdig terugbrengen van een huurwagen
    • Poging is niet strafbaar
  • Oplichting en bedriegerij(496): gebruik van valse namen, hoedanigheden of listige kunstgrepen