In dit hoofdstuk wordt vooral de grenscontrole besproken, alsook de verschillende soorten paspoorten en verblijfsdocumenten.
In het algemeen en strikt genomen zijn zij Belg die dit kunnen aantonen door een Belgische identiteitskaart, een verblijfstitel of een ander document dat de Belgische nationaliteit bewijst.
In de ruimere zin en voor de bedoeling van deze hoofdstukken wordt evenwel een onderscheid gemaakt tussen Belgen, mensen uit de Schengenlanden, de Europese Economische Ruimte (EER) en Zwitserland (CH). Deze zijn aan een nog andere regeling onderworpen dan derdelanders.
In het algemeen beschikt België over drie soorten buitengrenzen. De luchthavens (6+1), zeehavens (6) en de treinstations (1). Zij zijn de plaatsen waar een grenscontrole plaatsvindt, aangezien zij over de grenzen van het Schengenakkoord heen kunnen gaan.
De luchthavens van Zaventem, Deurne, Charleroi, Oostende, Bierset, Gosselies en Wevelgem.
De zeehavens van Antwerpen, Zeebrugge, Gent-zeehaven, Oostende, Nieuwpoort en Blankenberge.
Het enige internationale treinstation bevindt zich in Brussel-Zuid, voor de Eurostar.
Dienst Vreemdelingenzaken is een deel van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken en is bevoegd voor het administratief toezicht en beheer van alle vreemdelingen in België en aan de Schengen-buitengrenzen. Ze zijn ook verantwoordelijk voor visumafleveringen, onderhouden contacten met de bevoegde overheidsdiensten en leggen bestuurlijke maatregelen op aan vreemdelingen. Ze verstrekken eveneens informatie via www.dofi.fgov.be.
De belangrijkste diensten binnen DVZ zijn het bureau Opvolging BGV (Bevel Grondgebied te Verlaten), het vroegere bureel C. Zij staan in voor de illegalen in het binnenland. Er is verder nog het bureau grenscontrole, de dienst interceptie en permanentie die buiten de kantooruren bereikbaar is, het bureau Asiel en de Printrak, waar de digitale vingerafdrukken zich bevinden.
De contactname met DVZ gebeurt door het administratief verslag van de vreemdelingencontrole, dat via RAAVIS of via fax wordt aangeleverd. Dit moet naar de correcte dienst verzonden worden. Het dossier wordt onderzocht en de situatie bekeken, en na de beslissing van DVZ wordt deze betekend aan de betrokkene.
SIS is een electronisch opsporingsbestand van Schengen. Het werkt met 1 SPOC (Single Point of Contact) per land, en in België valt dit onder de Sirene.
Een paspoort is een officieel document met de handtekening van een ambtenaar en een zegel van een officiële dienst van het land van afgifte dat tegelijkertijd geldt als bewijs van identiteit en nationaliteit.
De MRZ (Machine Readable Zone) is een zone op het paspoort die voor computers leesbaar is. Het bevat een specifiek lettertype en gecodeerde informatie met checksum, en bevat geen leestekens. Zo zullen bijvoorbeeld de letter Ö vervangen worden door OE, de letter ß door SS, enzovoort. Het heeft een specifiek lettertype. Bij een paspoort bestaat de MRZ uit twee lijnen, waarbij de eerste lijn de gegevens van de houder bevat en de tweede lijn de gegevens van het paspoort zelf. Het aantal karakters is 2*44. Bij een identiteitskaart is dit 3*30, en bij een visum is dit 2*36.
Er zijn verschillende soorten paspoorten. Zo is er het reispaspoort, dat elke burger nodig heeft voor een reis naar een paspoortplichtig land.
Er is het dienstpaspoort, voor ambtenaren in de uitoefening van hun functie.
Het diplomatiek paspoort is voor diplomaten en consuls.
Het reispaspoort voor vreemdelingen is voor alle vreemdelingen die verblijven in een Schengenland en geen nationaal document kunnen bemachtigen.
Het voorlopig paspoort is bestemd voor EU-burgers die een dringende reis dienen uit te voeren omwille van familiale of humanitaire redenen.
De titre de voyage is voor asielaanvragers die wensen te reizen buiten het land van verblijf.
Het paspoort voor internationale instellingen is voor sommige werknemers van internationaal erkende instellingen zoals Unicef, de VN, de NAVO, enzovoort.
Dit stuk wordt opgedeeld in drie categoriëen, namelijk de niet-erkende, de camouflage en de fantasie paspoorten.
De niet-erkende zijn authentieke documenten die niet aanvaard worden door één of meerdere landen.
De camouflage paspoorten behoren tot landen die niet meer bestaan, zoals bijvoorbeeld de Sovjet-Unie.
Fantasiepaspoorten lijken op een officieel document, uitgereikt door een officiële autoriteit of organisatie. Een voorbeeld hiervan is het World Passport.
Het collectief paspoort is bestemd voor een groep van 5 tot 50 deelnemers, die vanuit hetzelfde land samenreizen. Dit werd vroeger vaak gebruikt voor reizen van de USSR naar het Westen.
De stempels in het paspoort worden geplaatst bij binnenkomst en vertrek. Ze bevatten de datum, de manier van binnenkomst of vertrek, een vierkant voor binnenkomst en een afgerond vierkant voor vertrek, het controlegetal en de plaats van binnenkomst of vertrek. Er is een onderbreking van de kader op 1/3e van de stempel. Een annulatie van een stempel gebeurt door twee blauwe strepen. Een terugdrijvingsstempel is een kruis met de letters A tot I.
Een visum is een gedeeltelijk geschreven, gedateerde en voorafgaandelijk ondertekende toelating onder stickervorm, in het paspoort of een ander document aangebracht, waarbij de afleverende overheid de toestemming geeft om het grondgebied waarvan die overheid afhangt, gedurende een bepaalde tijd te betreden.
Er zijn drie grote soorten visums, namelijk het transitvisum (A), het gewone reisvisum (C) en de machtiging tot voorlopig verblijf (D).
Het transitvisum is voor bepaalde nationaliteiten die toegang en verblijf in de transitzone op de luchthaven nodig hebben. Het visum is zo kort mogelijk en maximaal 6 maanden geldig.
Het gewone reisvisum is voor alle visumplichtigen die een verblijf binnen het Schengengrondgebied nodig hebben. Het visum is maximaal 90 dagen geldig en kan uitzonderlijk door grenseenheden afgegeven worden, maar dan maximaal voor 15 dagen.
De machtiging tot voorlopig verblijf is voor alle vreemdelingen die een verblijf van meer dan 90 dagen in het Schengengrondgebied nodig hebben. Dit kan zijn voor studenten, arbeidsmigranten, gezinshereniging, enzovoort. Het visum is maximaal 365 dagen geldig en betreft een nationaal visum, waarbij de bestaansmiddelen van de aanvrager onderzocht worden.
Hier geldt de regel van een minieme controle, waarbij enkel de identiteit en nationaliteit gecontroleerd worden.
Voor vreemdelingen geldt een minieme controle, een grondige controle en een controle van het reismotief.
Bij een weigering aan de grens moet een bijlage 11 betekend worden, die de terugdrijving van de vreemdeling bevestigt. Daarnaast moet een beslissing tot vasthouding in een aan de grens gelegen plaats betekend worden, en moet een kopie van beide documenten aan de betrokkene gegeven worden.
Er moet een weigeringsstempel geplaatst worden en het visum moet ingetrokken of nietig verklaard worden, waarbij een kopie van dit document aan de betrokkene gegeven moet worden. Tot slot moet een vordering tot de vervoerder gegeven worden.
Zij moeten binnen de 3 dagen met foto zich bij de gemeente aanbieden, indien zij niet in commerciele logies, een ziekenhuis of een gevangenis verblijven.
Zij moeten binnen de 10 dagen zonder foto zich bij de gemeente aanbieden, indien zij niet in commerciele logies, een ziekenhuis of een gevangenis verblijven.
Een verblijfsdocument geeft recht op een verblijf in het EU-land. Er zijn verschillende soorten met elks hun eigen voorwaarden.
Dit is voor niet-EU onderdanen voor wie DVZ nog geen definitieve beslissing heeft genomen, en is 1 jaar geldig.
Dit is voor EU, EER en CH onderdanen voor een verblijf tussen 3 maanden en 5 jaar in België. Het is maximaal 5 jaar geldig en de houder wordt ingeschreven in het vreemdelingenregister.
Dit is een upgrade van de E-kaart, die na 5 jaar E-kaart wordt uitgereikt en bijkomende zekerheid geeft.
Dit is voor niet-EU onderdanen die familie zijn van een EU-burger. Het is maximaal 5 jaar geldig en de houder wordt ingeschreven in het vreemdelingenregister.
Dit is een upgrade van de F-kaart.
Dit is voor gezinshereniging, erkende vluchtelingen, arbeidsmigranten, studenten, enzovoort. Het is 1 jaar geldig en de houder wordt ingeschreven in het vreemdelingenregister.
Dit is voor vreemdelingen die geen familie zijn van een EU-burger en geen EU-burger zijn. Het is voor vreemdelingen met een beperkt of voorwaardelijk verblijf na een bepaalde periode, zoals slachtoffers van mensenhandel. Het is 5 jaar geldig.
Dit is voor vreemdelingen die ingeschreven zijn in het bevolkingsregister. Het is 5 jaar geldig en na 5 jaar kan een B-kaart aangevraagd worden.
Dit is voor vreemdelingen die geen EU-onderdaan zijn en geen familie zijn van een EU-burger. Het is maximaal 5 jaar geldig en de houder wordt ingeschreven in het bevolkingsregister. Het is niet voor studenten, kandidaat-vluchtelingen, enzovoort.
Dit is voor hooggekwalificeerde werknemers van buiten de EU die in België willen werken. Het is 4 jaar geldig en geeft de houder het recht om in België te werken en te verblijven.
